Έκθεση "Landscape/Inscape"

Την Πέμπτη 28 Μαρτίου 2013, δυο νέες εικαστικοί οι Κατερίνα Κότσαλα και Κατερίνα Τσίτσελα παρουσίασαν την έκθεση τους με τίτλο "Landscape/Inscape" στην Αίθουσα Τέχνης Vlassis Art Gallery. Η έκθεση ‘Landscape/Inscape’ διερευνά δύο διαφορετικές προσεγγίσεις του τοπίου, αντιθετικές μεταξύ τους, οι οποίες αναφέρονται στο ορατό και το αόρατο τοπίο, σε αυτό που μπορούν να αντιληφθούν οι αισθήσεις μας και σε αυτό που δημιουργούν και κατοικούν τα συναισθήματα μας. 

O Κυριάκος Μορταράκος, Καθηγητής τους και Διευθυντής 2ου Εργαστηρίου Ζωγραφικής, της Σχολής Καλών Τεχνών, του Τμήματος Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών Α.Π.Θ., αναφέρει: Η Κατερίνα Κότσαλα και η Κατερίνα Τσίτσελα είναι τελειόφοιτες φοιτήτριες της Σχολής Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης. Είναι η πρώτη έκθεση που κάνουν μαζί, στην αίθουσα τέχνης «Vlassis Art Gallery», στη Θεσσαλονίκη.

Βλέποντας τα έργα της Κ. Κότσαλα σε πλημμυρίζει μια δροσιά και μια μυρωδιά από φρεσκοκομμένο χορτάρι και όμως ώρες-ώρες σε πιάνει ρίγος όταν τα κοιτάς και αναρωτιέσαι μήπως τα φυτά αυτά είναι σαρκοφάγα. Άγρια βλάστηση, όχι δάσους αλλά ζούγκλας με όλα τα συμφραζόμενα.

Στη σκέψη απορροφημένες, οι φιγούρες της Κ. Τσίτσελα με τα γαιώδη χρώματα και την έντονη γραφή, αναδεύουν τον κόσμο της εμφανίζοντας μια θεματική που με αδρές και επιβλητικές πινελιές ενσωματώνονται στον περιβάλλοντα χώρο. Είτε εσωτερικό δωματίου, είτε χώρος αφηρημένος, εμπνέουν και τα δύο στοχασμό.

H επιμελήτρια της έκθεσης, μουσειολόγος Γεωργία Κουρκουνάκη, αναφέρει για το έργο των καλλιτέχνιδων: τα έργα της Κατερίνας Κότσαλα διαπραγματεύονται τη σχέση ανάμεσα στις δυνάμεις που διαμορφώνουν το φυσικό τοπίο γύρω μας, οι οποίες συγκυριακά έρχονται σε σύγκρουση ή λειτουργούν αρμονικά. Η αντιθετική σχέση ανάμεσα στο φυσικό στοιχείο και την ανθρώπινη παρέμβαση σε αυτό αποτελεί το βασικό προβληματισμό της, ο οποίος εμφανίζεται στο σύνολο του έργου της και επαναλαμβάνεται στα αφηρημένα τοπία και στις εγκαταστάσεις από πέτρα με χάραξη που παρουσιάζει στην έκθεση ‘Landscape/Inscape’.

Τα έργα της, μέσα από τη χρήση και τη σημειολογία του χρώματος διαρθρώνονται σε επίπεδα τόσο φορμαλιστικά, όσο και εννοιολογικά οριοθετώντας τις δύο δυνάμεις που διαμορφώνουν το τοπίο γύρω μας. Τα χρώματα που χρησιμοποιεί για να αποδώσει το φυσικό στοιχείο, δανεισμένα από το ηλιακό φάσμα έρχονται σε αντίθεση με τις γκρι επιφάνειες που παρεμβάλλονται ανάμεσα και πάνω στο πολύχρωμο φυσικό στοιχείο, δηλώνοντας την αντίθεση και ταυτόχρονα τη συνύπαρξη ανάμεσα στους νόμους της φύσης και στην ανθρώπινη παρέμβαση.

Τα τοπία που δημιουργεί τα οποία ανάγονται σε μνήμες από το φυσικό στοιχείο και δημιουργούν την αίσθηση της ιδανικής, αρχέγονης φύσης, ίσως αυτής που πρωτοσυνάντησαν οι πρωτόπλαστοι, προβληματίζει το θεατή για την αναστροφή του τοπίου γύρω μας και την επιμονή της φύσης να κυριαρχεί όταν ο άνθρωπος δεν κοιτάζει.

Η Κατερίνα Τσίτσελα δημιουργεί τοπία τα οποία εκφράζουν συγκεκριμένες ψυχικές καταστάσεις και ερμηνεύονται ψυχαναλυτικά ως ‘εσωτερικά τοπία’, τοπία της ανθρώπινης ψυχής. Τα ζωγραφικά έργα της αποκαλύπτουν σκοτεινά εσωτερικά τοπία, στα οποία εισβάλλουν δεσμίδες φωτός φανερώνοντας στα μάτια του θεατή τις μορφές που ταλανίζονται από την υπαρξιακή κατάσταση στην οποία βρίσκονται.

Το ενδιαφέρον της καλλιτέχνιδας εστιάζει στην αναζήτηση της υπέρμετρης και αιώνιας αλήθειας που βρίσκεται μετά το πέρας του ταξιδιού μας στην ύλη. Η αναζήτηση της εκφράζεται στα ζωγραφικά έργα της μέσα από την απόδοση του φωτός, η πηγή του οποίου δεν αποκαλύπτεται και βρίσκεται εκτός του ζωγραφικού τελάρου, υπονοώντας την υπερβατική καταγωγή του. Για το φως η ίδια η καλλιτέχνιδα αναφέρει ότι «..το φως είναι ένα από τα  ονόματα που δίνονται στο Θεό».

Στον αντίποδα του φωτός, το σκότος στα έργα της δεν δηλώνει την απλή απουσία φωτός, αλλά την αυτόνομη και αυτενεργή δύναμη που διατηρεί τους πρωταγωνιστές των έργων της σε μια αιώνια κατάσταση αναμονής, ακινησίας και ταυτόχρονα ετοιμότητας για την αποκάλυψη που έπεται. Η συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι μορφές μαρτυράται χάρις την εξπρεσιονιστική διάθεση με την οποία έχει χρησιμοποιηθεί το χρώμα και την αναταραχή που προκαλεί η ανάγλυφη πινελιά και η επικόλληση λινάτσας στην επιφάνεια του καμβά.